Join the Club

Get the best of Editoria delivered to your inbox weekly

Modernist Yazar: Yusuf Atılgan

Haber: Meltem Uygun Türk yazar ve öğretmen Yusuf Atılgan, Türk edebiyatının ve Türk romanının modernist bir düzleme geçtiği 1950-1980 yılları arasındaki ilk modernist Türk yazarlardandır. 1921'de Manisa'da doğan Atılgan, Necâti Bey İlköğretim Okulu ve Balıkesir Lisesi’nden mezun olmuştur. Ardından İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi'nde, Türk Dili ve Edebiyatı'na kaydoldu. Burada Ahmet Hamdi Tanpınar, Ali Nihat Tarlan, Ragıp Hulusi Özdem ve Halide …

Haber: Meltem Uygun

Yusuf Atılgan

Türk yazar ve öğretmen Yusuf Atılgan, Türk edebiyatının ve Türk romanının modernist bir düzleme geçtiği 1950-1980 yılları arasındaki ilk modernist Türk yazarlardandır. 1921’de Manisa’da doğan Atılgan, Necâti Bey İlköğretim Okulu ve Balıkesir Lisesi’nden mezun olmuştur. Ardından İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’nde, Türk Dili ve Edebiyatı’na kaydoldu. Burada Ahmet Hamdi Tanpınar, Ali Nihat Tarlan, Ragıp Hulusi Özdem ve Halide Edip Adıvar gibi isimlerin öğrencisi oldu.

Atılgan, üniversite yıllarında sol öğrenci hareketlerine katıldığı için bir süre tutuklu kaldı. Üniversiteden mezun olduktan sonra bir süre edebiyat öğretmenliği yaptı. Babasının ölümüyle çiftlik işleri kendisine kaldı. 1949 yılında evlendi ve 3 yıl sonra köydeki işlerinden feragat ederek edebiyata yoğunlaştı. 1954’te “Ziya Atılgan” ve “Nevzat Çorum” mahlaslarıyla yazdığı 2 hikâye ile Tercuman’ın düzenlediği yarışmaya katıldı. Bu yarışmada, “Evdeki” adlı hikâyesiyle birinci, “Kümesin Ötesi” ile yedinci oldu. Kendisiyle özdeşleşen Aylak Adam’la da (1958) Yunus Nadi Roman Ödülü’nde ikincilik aldı. Bu süreçte geniş kitlelerce tanınmaya başladı.

Cemal Süreya,Tomris Uyar ve Yusuf Atılgan 

Sonraları hikâye alanındaki yetkinliğini Varlık ve A Dergisi’nde gösterdi.  1973 yılında ikinci romanı Anayurt Oteli’’ni yayımladı. Çeşitli yayınevlerinde redaktörlük yaptığı dönemlerde birtakım çeviriler de yapıyordu. 1987 yılında Anayurt Oteli’nin Ömer Kavur tarafından sinemaya aktarılmasıyla tanınırlığını arttırdı. 9 Ekim 1989’da, Canistan’a çalıştığı dönemde, peşi sıra gelen hastalıklar sonrasında kalp krizinden vefat etti. Moda Camii’nde kılınan cenaze namazı sonrasında Bülbüldere Mezarlığı’na defnedildi.

Yusuf Atılgan

Atılgan arkasında bıraktığı kısa külliyatla kendinden sonraki kuşakları etkilemeyi başardı. Onun ilk romanı olan Aylak Adam’daki C karakteri ile insan ve şehir yaşamını psikolojik bir yaklaşımla ele alır ve yabancılaşma, yalnızlık, aile kavramlarını irdeler. Anayurt Oteli’ndeki Zebercet karakteri ise yaşadığı anı anlamlandırmaya çalışan insan tipolojisinin bir örneğidir. Bu anlamlandırma “neden ve niçin yaşıyorum sorusu” ile, yalnızlık, aşk ve cinsellik ekseninde gerçekleşir. Son romanı Canistan’da ise doğduğu döneme ve coğrafyaya geri döner. Kendi hayatından izler taşıyan ve ölümüyle yarım kalan bu romanda döneminin havasını olaylar, mekânlar ve yerel ağızlar ile yansıtmaya çalışır.

Bültenimize Katılın

Bu yazıyı beğendiniz mi? Aylık bültenimize bayılacaksınız.

Editör

Editör

Yorumlar

Leave a Reply

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir