Yazı: Aykut BaşaranAM486 ve AMD 5X86Intel tarafından tasarlanan AMD tarafından üretilen son işlemci idi AM486. Takvimler 1994 yılını gösterdiğinde piyasaya sürüldü. Intel ile aralarında olan dava sebebiyle AMD yine Intel’e fark attı ve Intel’in en hızlı 80486 işlemcisi 100Mhz’de olmasına rağmen AMD, AM486 ile 120 Mhz’e kadar çıktı. Amd, 1995 yılında 5x86’yı da piyasaya sürdü. …
Yazı: Aykut Başaran
AM486 ve AMD 5X86
Intel tarafından tasarlanan AMD tarafından üretilen son işlemci idi AM486. Takvimler 1994 yılını gösterdiğinde piyasaya sürüldü. Intel ile aralarında olan dava sebebiyle AMD yine Intel’e fark attı ve Intel’in en hızlı 80486 işlemcisi 100Mhz’de olmasına rağmen AMD, AM486 ile 120 Mhz’e kadar çıktı. Amd, 1995 yılında 5×86’yı da piyasaya sürdü. AM486 ve 80486 ile aynı mimariyi kullandı anca saat hızını daha da yükseltti. Intel’de ilk Pentium işlemcisini piyasaya sürdü.
Yeni Mimari
AMD yeni bir mimari geliştirmek için NexGen’i satın aldı ve K6 işlemcisini piyasaya sürdü. Ardından K6-II işlemcisini piyasaya sürdü. Bu işlemci ilk nesiline göre daha hızlı ve daha yüksek saat hızına sahipti.
Amd Athlon’un Doğuşu
1999 yılında, yedinci nesil işlemcisi olan Athlon’u kullanıcıların beğenisine açtı. AMD saat hızlarını 1Ghz’e kadar çıkmasına izin veren yepyeni bir mimari kullandı. İkinci nesil Athlon ise Thunderbird adı işe takvimler 5 Haziran 2000’i gösterdiğinde piyasaya çıktı. Bir önceki Athlon’un daha gelişmiş versiyonuydu ama aralarınca uçurum fark yoktu.
AMD K8: İlk 64 Bit İşlemci
2003 yılında AMD, tüketici odaklı 64 bit x86 işlemciyi piyasaya sürerek tüm dünyaya bir şok yaşattı. ‘’K8’’ kodlu bu işlemcilerin esas olarak diğer alt nesillerin biraz geliştirilmiş haliydi. 64 bit tasarıma geçerek bellek desteğini teorik olarak 1 TB’a kadar genişletmişti! Bilgisayarlar artık 4 GB bellekle sınırlı değildi ve 8 GB Ram’li sistemler piyasaya çıkmaya başlamıştı.
45 Nanometre’ye Geçiş
Phenom II ile Amd eksiklerini gidermeyi başarmıştı. 45 nm’lik bir mimariye geçiş yaparak AMD’de saat hızını artırmak için harcanan güç önemli ölçüde düştü. İlk Phenom II dört çekirdekli işlemcisi Deneb, 3.7 Ghz’e kadar yüksek hızlara ulaşamayı başarmıştı. Belleklerde destekleme aralığını genişletti DDR3 bellek denetleyicisine geçip DDR2’ye ise geriye dönük uyumluluk sağladı.
Kendini Yenilemeye Devam Ediyor
Tarihler 2014 yılını gösterdiğinde Jaguar mimarisi tanıtıldı. Jaguar işlemci çekirdeğini dört kat artırdı ve 128 shader’lı daha hızlı bi GCN tabanlı grafik işlemcisine geçti. IPC, saat hızında bir artışın yanı sıra kabaca %15 oranında yükseldi. Genel olarak Jaguar bir önceki nesil Bobcat’ten her açıdan çok daha hızlıydı. Jaguar mimarısı Xbox One ve Playstation 4’ün içinde de kullanılıyor.
Yeniden Doğuşu: RYZEN
Her ne kadar Amd kendi içerisinde iyi gidiyor gibi gözükse de Intel’de bu vakitte boş durmadı ve birçok farklı mimari tanıttı. Skylake ile tarihin en hızlı işlemci rekorlarını kırdı. Nanometreleri, AMD işlemcilere göre çok daha küçüktü ve daha az ısınıyordu. AMD’nin yeni atak yapması gerekiyordu. Uzun süreli geliştirmeler sonucunda RYZEN mimarisini tanıttı. Intel’in atakları sonrası piyasadaki yerini kaybeden AMD silikon fabrikalarını satmak zorunda kalmıştı. Son ümidi RYZEN idi. Ya batacaklardı ya da çıkacaklardı. AMD mimarisi ile işlemcilere çağ atlattı. 1 günde Intel’in kırdığı bütün rekorları kırıp performans olarak da %50 fark ile Intel’in piyasadaki yerini sarstı. İnsanlar ilk başta güvenmeseler de AMD tekrar piyasada var olmaya çok kararlıydı. Öyle de oldu. AMD artık Intel’e göre birçok alanda daha performanslı ve daha soğuk çalışıyordu. Yıllar içerisinde kullanıcılar AMD’ye güvendi ve Intel’e göre %120 daha fazla tercih edilmeye başlandı.
