yazı: Cihan Akın GünaydınKimdir?I. Murad Osmanlı tarihinde ilk Sultan lakabı ile tanınan hükümdardır. 27 yıllık saltanatı sırasında Anadolu ve Rumeli'de 37 önemli muharebe yapmış ve bunlardan hepsini zaferle sonuçlandırmıştır. Sultanü’l-Guzât ve’l-Mücahidin, Melikü’l meşâyih, Gıyâsü’d-dünya ve’d-Din, Gâzi Hünkar, Hüdavendigâr, Şihabüddin ve es-Sultanü’l- âdil, gibi ünvanlar alan Murad Han orta boylu, değirmi çehreli, ince ve kavisli burunlu, çatıkça …
yazı: Cihan Akın Günaydın
Kimdir?
I. Murad Osmanlı tarihinde ilk Sultan lakabı ile tanınan hükümdardır. 27 yıllık saltanatı sırasında Anadolu ve Rumeli’de 37 önemli muharebe yapmış ve bunlardan hepsini zaferle sonuçlandırmıştır.
Sultanü’l-Guzât ve’l-Mücahidin, Melikü’l meşâyih, Gıyâsü’d-dünya ve’d-Din, Gâzi Hünkar, Hüdavendigâr, Şihabüddin ve es-Sultanü’l- âdil, gibi ünvanlar alan Murad Han orta boylu, değirmi çehreli, ince ve kavisli burunlu, çatıkça kaşlı, seyrek sakallı, iri ve enli parmaklı olarak tarif edilmektedir.
”Kibar Şövalye”
Az ve güzel konuşması, cengaverliği ve avcılığa düşkünlüğünden söz edilmiştir. Katıldığı savaşlarda çarpışmalar başlamadan önce ordusuna yaptığı ateşli moral verici söylevler hala rivayet edilmektedir. Yabancı kaynaklar ondan “kibar şövalye” olarak bahsederler.
Yenilikler
Osmanlı devlet idaresi I. Murad döneminde küçük bir beylik idaresinden bir Sultanlık idaresi şekline dönüştürülmüştür. I. Murad döneminde ‘Devlet hükümdar ve sülalesinin ortak malıdır.’ anlayışı kalkmış yerine ‘Devlet hükümdar ve oğullarının ortak malıdır.’ anlayışı gelmiştir. Edirne’nin Osmanlılar eline geçirilip ikinci bir başkent durumuna geçirilmesi I. Murad döneminde başlamış, Rumeli Beylerbeyliği kurulmuş ve bu Osmanlı devletinin bir Balkanlar ve Avrupa devleti olduğu gerçeğini vurgulamıştır. Vezirlerin sayısı artmıştır. Divan üyelerinin sayısı artırılmıştır. Devletin malî bünyesi ortaya çıkartılmış ve Defterdarlık makamı oluşturulmuştur. Çağının en ileri profesyonel askerî organizasyonu olan Yeniçeri ocağı kurulmuştur.
Disiplinli, harekatlarında süratli, cesur, sözüne sadık, merhametli ve samimi şahsiyetiyle büyük bir Türk hükümdarı idi. Teşkilâtçılığı, idareciliği ve yerine göre adam kullanması mükemmeldi. Planlı ve sürekli fetih hareketleri sonucunda bütün Doğu Trakya Türklerin eline geçmiş, Bulgaristan fethedilmiş ve Balkanlar’da XIX. yüzyıla kadar devam edecek olan Osmanlı hakimiyeti başlamıştır.
İlmi daima himaye eder, alimleri gözetirdi. Bu itibarla yeni fethettiği şehirler başta olmak üzere memleketin her tarafı ilim eserleri ve hayır müesseseleri ile doldu. Alimlerle sohbet eder onlara çok kıymet verirdi. Gerek merkezde gerekse diğer şehirlerde cuma namazından sonra fakirlere akçe dağıtmak adetiydi. Kapısına gelen hiçbir kişi umduğuna nail olmadan geri dönmezdi. Temiz itikatlı olup işlerinde ve ibadetlerinde ihlasla hareket ederdi.
Zamanında pek dindar olmadığı hakkında bazı ipuçları bulunmaktadır. Dimitri Kantemir tarihi Bursa kadısının bir özel davada I. Murad’ın şahitliğini cemaatle birlikte namaz kılmaması nedeniyle kabul etmediğini hikâye eder.
Kaynakça:
Vikipedi- ahmetsimsirgil- historycag-derin tarih
