Kripto Paraların Gelişimi ve Hayatımıza Girişi

yazı: Aykut Başaran

Bölüm 2

Yeni Bir Kavram Doğuyor: Bitcoin Madenciliği

2009 yılının başlarından Bitcoin yazılımı ilk kez halka açıldı. Satoshi Nakamoto, ilk 50 Bitcoin’i ihraç etti ve böylece kripto madenciliği uygulamasını başlattı. Sadece programcılar ve meraklılardan oluşan bu küçük ekibin, günün birinde çığır açan bir teknoloji olacağını düşündükleri şeyin geliştirilmesine katıldığı bir zamandı.

İlk İşlemler

Bitcoin, piyasaya çıktığı ilk yılda herhangi bir gerçek değer atfetmek doğru değildi. Geliştirici Gavin Andresen, 50$ karşılığından 10.000 Bitcoin satın aldı ve Bitcoin Faucet isimli bir web sitesi oluşturdu. Burada Bitcoin’i eğlence için bağışladı. Bir dönemin en ünlü hikayesi, 10.000 Bitcoin karşılığında iki pizza satın alan bir yazılım geliştiricisi olan Lazslo Hanyecz ile ilgilidir. Bu alışveriş, ilk kripto para işlemi olarak Bitcoin tarihinde yer alır. Bitcoin’nin tüm zamanların en yüksek fiyatıyla hesaplandığında, bu iki pizza 1.300.000.000 milyar doları aşan bir değere sahip olacaktı. Ancak Laszlo kararında asla pişman olmadı. Kripto ekosisteminin büyümesini sağlamakta bunun çok önemli bir adım olduğunu düşünüyor.

Yeni Kripto Paraların Doğuşu

Bitcoin’in başarısının merkezinde, merkeziyetsiz dijital para fikri yavaş yavaş ivme kazanmaya başladı. Bunun sonucunda, ilk alternatif kripto paralar ortaya çıkmaya başladı. Bu para birimleri, köklü kripto para birimi olan Bitcoin’e alternatif oldukları için ‘’Altcoin’’ olarak adlandırıldı. Çoğu altcoin, daha yüksek hız, daha fazla anonimlik vb. özelliklerle orijinali Bitcoin protokolü üzerine kademeli olarak geliştirmeler sundular. Litecoin ilk altcoinler arasındaydı, bu yüzden bazen Bitcoin altında Litecoin de gümüştür denilir. Günümüzde artık binlerce kripto para vardır ve zaman geçtikçe sayıları artmaya devam etmektedir.

İlk Büyük Yükseliş

Takvimler Ocak 2013’ü gösterdiğinde bir Bitcoin’in fiyatı ilk kez 1.000$’ı aştı. Fiyat daha sonra hızlı bir şekilde düştü ve ardından tekrar 1.000$’a ulaşması yaklaşık iki yıl sürse de bu önemli bir dönüm noktasıydı. Bu fiyat düşüş ve değer durgunluğu sırasında büyük kayıplar yaşandı ve bu, Bitcoin için çok fazla olumsuz baskıya neden oldu. Çok fazla haber yapılıyordu ve birçok kişi, ilk kez kripto parayı kaybedilen bu servetler bağlamında duydu. Kötü bir reklam olsa da Bitcoin adını duyurmayı başarmıştı. Artık kendisini para birimi olarak kabul ettirmeye başlamıştı. Yatırımlar yapılıyordu ve kendi borsasını çizmeye başladı. Altcoinler arasında kaçının hayatta kalacağı belli değildi ve birçoğu da bunu başaramadı.

Mt. Gox ve Karmaşık Dönemler

O dönemlerde pazarın en büyük kripto para borsası olan Mt. Gox adlı bir web sitesiydi. Ocak 2014’te bir tür siber saldırıya uğradı. Bilgisayar korsanları 850.000 Bitcoin çalarak kayıplara karıştır. Kripto tarihindeki en büyük Bitcoin vurgunu olarak kabul edilir ve sorumlularının kim olduğu hala bulunamamıştır. Eleştirenler, kripto paraları anonimlik ve merkeziyetsizliğe dayandığından, saldırıya uğramasının şaşırtıcı olmadığını ve bilgisayar korsanlarının izini sürmenin imkansız olduğunu söyledi. Kasım 2014’te, Silk Road isimli kripto web sitesinin kurucusu, anonim kişilere satış yapmak için Bitcoin’e dayalı web sitesi aracılığıyla satılan ürünlerin yaklaşık %70’ini yasa dışı uyuşturucuların oluşturduğu tespit edildikten sonra müebbet hapis cezasına çarptırıldı.