yazı: Şevval Özbek Empresyonizm Empresyonizm 19. yüzyılın ikinci yarısında Fransa'daki çıkmış bir akımdır. Empresyonizmi sanat, müzik ve edebiyatta gözlemlemek mümkündür. Dönemin sanat anlayışını ve kurallarını hiçe sayar ve doğadaki unsurları sanatçının izlenimlerini göre aktarır. Akımın öncüleri Claude Monet ve Camille Pissarro'dur ancak Edouard Manet, Edgar Degas, Pierre-Auguste Renoir, Alfred Sisley, Berthe Morisot ve Paul Cezanne gibi …
yazı: Şevval Özbek
Empresyonizm
Empresyonizm 19. yüzyılın ikinci yarısında Fransa’daki çıkmış bir akımdır. Empresyonizmi sanat, müzik ve edebiyatta gözlemlemek mümkündür. Dönemin sanat anlayışını ve kurallarını hiçe sayar ve doğadaki unsurları sanatçının izlenimlerini göre aktarır. Akımın öncüleri Claude Monet ve Camille Pissarro’dur ancak Edouard Manet, Edgar Degas, Pierre-Auguste Renoir, Alfred Sisley, Berthe Morisot ve Paul Cezanne gibi pek çok önemli sanat temsilcisi bulunmaktadır.
Claude Monet’in Hayatı
Sanatı yeniden tanımayan ve sanat nesnel gerçekliği estetiksel ortamda özgürce yansıtmaktır diyen Monet 19. yüzyılda Fransa’da doğmuştur. Gençlik yıllarında sanata karikatür ile başlamıştır ve realist bir tutum sergiler. Ayrıca, yaptığı karikatürler ile para da kazanmaktadır. Bu dönemlerde hayatı için önemli yere sahip olan Eugène Boudin ile tanışır ve Boudin, Monet’e açık havada yağlı boya yapmayı ve tekniklerini öğretir. Bu süreçte Monet’in sanat anlayışı büyük bir değişime girer ve kendini bulur. Bu süreçte annesini kaybeder ve babası okumasını istemez ancak Monet, karikatürlerinden kazandığı para ile Paris’teki bir sanat akademisine gider ve burada hem sanatını hem de sanat anlayışını geliştirir, değiştirir.
Sanat Anlayışı ve Sanat Anlayışının Değişimi
Sanat anlayışı realistik insan figürlerinden, doğada başlanıp doğata bitirilen doğa görünümlerine bırakır. Döneminde sıklıkla eserlerinin bir ‘sanat eseri’ değil de eskiz gibi olduğuyla ilgili eleştirilir. Bu eleştirilerin asıl sebebi Monet’in eserlerinde anı ve izlenimlerini hissetme isteğinden dolayı doğada başlayıp bitirmesidir. Ayrıca, eserlerinde sıklıkla işlediği temalar arasında dağ, deniz, güneş, sis, buhar, kar, buz, sel, don, rüzgar, tarla, köprü ve kayık gibi elementler vardır. Tüm bunların yanında onun için en önemli unsurlar izlenim ve ışıktır. Eserlerinde en temelde ışığı iyi yansıtmaya çalışır. Bunun için yılın farklı dönemlerinde, saatlerinde veya mevsimlerinde ot yığınını resmeder ve ışığı doğru yansıtmaya çalışır.
Monet’in Sanat Anlayışının Felsefesi ve Diğer Sanat Anlayışlarından Farkı
Eserlerinde geçiciliği ve değişkenli vurgular anca aynı zamanda tüm bu değişimin içinde değişmeyen ve aynı kalanlığı da katmak ister. Bu kalıcılığı anlatmak için de havayı kullanır. Bunlar dışında Monet’in eserlerini dönemin diğer eserlerinden ayıran en büyük özelliklerden birisi de bakılış türüdür. Eskiden eserlere yakından bakılır ve her bir parçası incelenirmiş. Işık kullanımı, mücevherlerin parlaklığı, anlayılan duygunun eserdeki kişinin yüzüne ve gözlerine yansıması, sadece resme derinlik katmak için konmuş arka plandaki doğa veya da mekan… Tüm bunlar varken Monet’in eserlerine uzaktan bakarız ve içine gireriz. Örneğin, empresyonizm akımına da ismini veren İzlenim: Gün Doğumu tablosuna yakından bakarsak güneş, portakal gibi görünürken uzaklaştığımızda günün en güzel saatlerini aktaran bir izlenim olarak görüyoruz.
Eserleri
İzlenim: Gün Doğumu
Gezinti
Gelincikler
Nilüfer Gölü
Alacakaranlıkta San Giorgio Maggiore
Kırda Öğle Yemeği
Yıkananlar
Seine’de Sonbahar
Bahçedeki Kadınlar
