Yazı: Şevval Özbek Dostoyevski Kimdir?Öfkeli, otoriter, cimri ve alkolik ama aynı zamanda eğitime çok önem veren bir babaya sahiptir Dostoyevksi. Babası gönüllü olarak bir hastanede çalışıyordu ve Dostoyevski burada hasta ve yoksul insanlarını yakından olarak inceleme fırsatı bulur. O dönemde haberi olmasa da sonrasında üreteceği eserlerde bu gözlemi çok yardımcı olacaktır. Rivayete göre babası hizmetçi ve kölelerine çok …
Yazı: Şevval Özbek
Dostoyevski Kimdir?
Öfkeli, otoriter, cimri ve alkolik ama aynı zamanda eğitime çok önem veren bir babaya sahiptir Dostoyevksi. Babası gönüllü olarak bir hastanede çalışıyordu ve Dostoyevski burada hasta ve yoksul insanlarını yakından olarak inceleme fırsatı bulur. O dönemde haberi olmasa da sonrasında üreteceği eserlerde bu gözlemi çok yardımcı olacaktır. Rivayete göre babası hizmetçi ve kölelerine çok kötü davranmaktadır ve sonu da onlar tarafından olur ve öldürülür. Gençlik yaşlarında sık sık sara nöbetleri ile mücadele eder. Bir dönem askerlik yapar ama sonrasında bu işte mutlu olmadığını fark eder, istifa eder ve edebiyata yönelir.
“Askerlikten, patatesten nefret ettiğim kadar iğreniyorum.”
Edebi hayatı
Edebiyat dünyasındaki ilk adımı Balzac’tan Eugénie Grandet’i Rusçaya çevirmesidir. Sonrasında İnsancıklar’ı yazdı. Dergiler kitabını yayımlamayı kabul eder ancak orijinal hali ile kalamayacağını söyleyince Dostoyevski borca girip orijinal hali ile kendi yayımlatır. O dönemde abisine gönderdiği bir mektupta bu kitap başarılı olmazsa intihar edeceğini söyler ve döneminin en önemli eleştirmenlerinden güzel şeyler duyan Dostoyevski sonrasında küstahlaşır ve ünü kısa sürer. Sonrasında edebiyatçılar tarafından dışlandı ve kendisini bir yere ait hissetmek için kendine bir grup arar. Söz özgürlüğünü yasaklayan hükümete karşı reform isteyen insanlara katılır ve köleliğe karşı yazdığı yazılar sansürlenir. Sonrasında idam cezası alır ve sadece filmlerde yaşanılacak bir olay yaşanır. İdam edilmesine dakikalar kala idam cezası 4 yıllık kürek cezası ve 6 yıllık zorunlu askerliğe dönüştürülür. Bu dönemde yaşadıklarını Ölüler Evinden Notlar kitabında anlatmıştır. Sonraki dönemlerde borcunun miktarı artar, kumara başlar ve sonrasında kumar bağımlısı olur. Aynı dönemlerde üretir ama tam olarak güzel bir geri dönüş alamaz. Karamazov Kardeşler’in son bölümünü yayınevine gönderir ve sonunda bir mektup vardır. “İzninizle size elveda demeyeyim. Daha 20 yıl yaşamak ve yazmak niyetindeyim.” der ama hayatının sadece son bir yılı istediği ve hak ettiği üne kavuşur ve kısa bir süre sonra da vefat eder.
