yazı: Nilsu KulGeçmişte çok popüler olan el sanatlarımızın bir kısmı artık günümüzde hiç kullanılmıyor desek yanlış olmaz. Hatta ismini hiç duymadığımız el sanatları bile mevcut. Bu unutulmaya yüz tutmuş el sanatları artık geri gelir mi diye düşünecek olursak bu sorunun cevabına zor demek mümkün. Bugün sizler için geçmişte kullanılan ama artık unutulan beş el sanatını …
yazı: Nilsu Kul
Geçmişte çok popüler olan el sanatlarımızın bir kısmı artık günümüzde hiç kullanılmıyor desek yanlış olmaz. Hatta ismini hiç duymadığımız el sanatları bile mevcut. Bu unutulmaya yüz tutmuş el sanatları artık geri gelir mi diye düşünecek olursak bu sorunun cevabına zor demek mümkün. Bugün sizler için geçmişte kullanılan ama artık unutulan beş el sanatını derledim. Keyifli okumalar dilerim.
1- Kündekari
Kündekari sekizgen, beşgen, yıldız gibi geometrik şekillerde kesilmiş küçük ahşap parçalarının çivi ve
tutkal yardımı olmaksızın yalnızca birbirlerine geçirilmeleriyle düz yüzeyler elde etm eyi amaçlayan bir tekniktir. Dekoratif amaçlı bir doğramacılık tekniğidir.
2- Minyatür
Minyatür; öykü, olay ya da bilgilerin resim diliyle tasvir edilmesi sanatıdır. Orta Çağ’da el yazması kitaplarda baş harfler kırmızı bir renkle boyanarak süsleniyordu. Bu iş için, çok güzel kırmızı bir renk veren ve Latince adı “minium” olan kurşun oksit kullanılıyordu. Minyatür sözcüğü de bu “minium” kelimesinden türemiştir.
3- Hat Sanatı
Kelime olarak yazı, çığır, yol anlamlarına gelir. Terim olarak ise “Arap yazısını estetik ölçülere bağlı kalıp güzel bir şekilde yazma sanatı (hüsn-i hat)” anlamında kullanılmıştır. Diğer adı “kaligrafi”dir.
4- Ciltçilik Sanatı
Bir kitabın yaprakları ve şırası bozulmadan bir arada tutabilmek için yapılan koruyucu kapağa “cilt” denilmektedir. Cilt, Arapça kökenli bir kelime olup “deri” anlamına gelmektedir. Klasik cilt yapımında kullanılan en uygun malzeme deri olduğu için bu ismi almıştır. Cilt ustalarına ise mücellit ve mücellide
denilmektedir.
5- Kanaviçe
Büyüklerimizin geçmişte sık sık yaptığı kanaviçe sanatı, çok ilgi gören bir nakış sanatıdır. Belirli desenleri ortaya çıkarmak için iplerin çapraz ve yarı çapraz şekilde işlenmesi ile yapılan bir faaliyettir. Kanaviçe yapımında etamin kumaş kullanılarak elde edilmek istenen desen küçük karelerin
sayılmasıyla kumaşa işlenmektedir.
6- Çömlekçilik
Çömlekçilik, toprağın ya da asıl olarak killi toprağın çeşitli aşamalardan geçirildikten sonra şekillendirilerek, kullanılmak üzere çeşitli eşyalar üretilmesine denmektedir. Belirli turistik yerlerde keyif ve deneme amaçlı çömlekler yapılıyor lâkin eskiden olan yaygınlığına kavuşmasının mümkün olmadığı söylenebilir.
